Als het verleden nauwelijks nog houvast biedt en de toekomst hoogst onzeker is, hoe bepaal je dan je koers? Hoe maak je de juiste keuzes en neem je besluiten als er geen eenduidige antwoorden zijn, alleen nog grijstinten? Als alles met alles samenhangt en je telkens wordt overvallen door onvoorziene omstandigheden.

 

Natuurlijk horen we maar al te graag dat er een ondubbelzinnig antwoord is op deze vragen. Als we nu maar A doen en daarna B, dan komen we er vanzelf. Of misschien is er een ‘best practice’ die we met een paar kleine wijzigingen kunnen toepassen. Maar wat we ook bedenken en proberen, hoe we onszelf ook vastklampen aan de illusie van controle en zekerheid, er zijn geen simpele oplossingen, geen ‘quick fixes’ voor complexe, verweven problemen. Best practices zijn ‘past practices’ die ons gevangen houden in het verleden en modellen blijken ontoereikend voor de dynamiek en onvoorspelbaarheid van complexe systemen.

​

Dus in plaats van te blijven zoeken naar dat ene antwoord of de complexiteit terug te willen brengen tot iets overzichtelijks, tot iets wat wél past in ons beeld van hoe de wereld werkt, is het slimmer te bouwen aan het vermogen om je voortdurend aan te kunnen passen aan veranderende omstandigheden.

​

Dit kan op verschillende manieren (het zou vreemd zijn als ik zou beweren dat ik hiervoor de ultieme oplossing heb), maar in Waysfinding ∆ staan de volgende drie bouwstenen centraal:

 

Verkennen van mogelijke toekomsten Er bestaat niet zoiets als dé toekomst — iets wat hoe dan ook gebeurt en waaraan we willoos zijn overgeleverd. In plaats daarvan zijn meerdere toekomsten mogelijk die ons niet overkomen, maar die we kunnen verkennen en beïnvloeden in het hier en nu.

​

(Her)vinden van betekenis Met alle onzekerheid en ambiguïteit is de betekenis die we (willen) hebben onze enige houvast. Deze betekenis, die nadrukkelijk ook een sociaal-maatschappelijke en ethische dimensie heeft, geeft richting aan onze keuzes en ons handelen in een wereld die continu in beweging is.

​

Navigeren in complexe systemen Hiervoor moeten we op andere manieren leren kijken en denken. We moeten patronen en verbanden herkennen, uitdagingen vanuit diverse perspectieven belichten, om kunnen gaan met dichotomieën en polariteiten en besluiten durven nemen zonder dat we alles (kunnen) weten ‡.

​

Elk van deze bouwstenen van leiderschap in onzekere tijden heeft een enorme impact, maar hun transformerende kracht komt pas echt goed tot uitdrukking in samenhang ◊. Het inzicht dat de toekomst niet vastligt maakt je wendbaar en zorgt ervoor dat je snel van koers kan veranderen. De keuzes die je hierbij maakt, worden gestuurd door de betekenis die je wilt hebben of creëren. Die betekenis is als een kompas dat ervoor zorgt dat je altijd dicht bij jezelf blijft, bij je bedoeling en waarden, ook al neemt de toekomst een andere wending en veranderen de omstandigheden. Maar om dit te kunnen, en dit is misschien nog wel het belangrijkst, moet je je lineaire ‘mindset’ durven loslaten en de complexiteit van je denken vergroten. Zo grijpen de drie bouwstenen in elkaar en creëer je de wendbaarheid en het aanpassingsvermogen die onmisbaar zijn in onzekere tijden.

​

Voor leiderschapsteams die hun default-manier van denken en doen — lineair en deterministisch — willen doorbreken en de wendbaarheid en het adaptief vermogen van hun team en organisatie willen vergroten.

​

Wil je ook je kunnen floreren in onzekere tijden? Plan dan een online gesprek om te verkennen hoe Waysfinding je daarbij kan helpen.

​

​

​

​